Do jakich związków chemicznych zalicza sie kwas chlorogenowy?
Kwas chlorogenowy (znany również jako kwas kawoilochinowy) jest kwasem organicznym, estrem kwasu chinowego i kwasu kawowego. Gorzki smak zawdzięcza laktanowi kwasu chlorogenowego. Zalicza się go do naturalnych polifenoli, a ściślej – fenolokwasów, jest silnym przeciwutleniaczem i może hamować rozwój różnych schorzeń. Nie zawiera choru – jego nazwa pochodzi od tworzenia zielonej barwy przy utlenianiu.
Gdzie występuje i jak działa kwas chlorogenowy?
Najobficiej występuje w zielonych liściach i owocach kawowca, głogu, karczochach, pokrzywie, a także w pomidorach, bakłażanach, czy truskawkach oraz w mniejszych ilościach między innymi w bluszczu pospolitym. Bardzo bogate źródło kwasu chlorogenowego stanowią suszone śliwki. Kwas chlorogenowy jest, poza kofeiną, jedną z najczęściej wymienianych substancji aktywnych występujących w kawie. Surowa kawa wyróżnia się tym, że zawiera więcej kwasu chlorogenowego niż palona. Osoby pijące czarną kawę dostarczają sobie w ten sposób przeciętnie od 0,5 do 1g tego kwasu. Mieszkanka kofeiny i kwasu chlorogenowego ma korzystny wpływ na oczyszczanie organizmu z toksyn, głównie ze względu na działanie kwasu chlorogenowego. Wysoki poziom tego kwasu ma zielona kawa, co pozwala na obniżanie ciśnienia tętniczego rozkurczowego i skurczowego w bezpieczny sposób. Izomer kwasu chlorogenowego (czyli substancję o identycznym składzie chemicznym) można znaleźć w ziemniakach.
Jakie jest działanie kwasu chlorogenowego w przewodzie pokarmowym?
W przewodzie pokarmowym działanie kwasu chlorogenowego przejawia się obniżaniem wchłaniania węglowodanów, co w rezultacie prowadzi do aktywniejszego czerpania z zapasów zmagazynowanych w tkance tłuszczowej organizmu. Kwas chlorogenowy oraz jego pochodne wykazują działania hepatoprotekcyjne (chroniące wątrobę, ułatwiające jej regenerację) oraz hipoglikemiczne (obniżające poziom glukozy we krwi, zwiększające czułość komórek na insulinę). Ciekawą właściwością kwasu chlorogenowego jest obniżanie skoków poziomu glukozy po posiłku, prawdopodobnie przy użyciu inhibitora alpha-glucosidase. Niektóre źródła wspominają również, że obniża on zarówno ryzyko zachorowania na cukrzycę (typ 2), jak i ryzyko wystąpienia kamieni żółciowych u mężczyzn. Odnotowano też wiele przypadków zmniejszania się celulitu. Kwas chlorogenowy charakteryzuje się ponadto silnymi właściwościami antyoksydacyjnymi. W literaturze podkreśla się potencjalne działanie przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybiczne tego związku.
Co wykazały doświadczenia na zwierzętach?
W doświadczeniach na zwierzętach wykazano wysoką skuteczność kwasu chlorogenowego jako środka ochronnego komórek wątroby przeciwko skażeniu czterochlorkiem węgla oraz izotopami kobaltu i kadmu, które są obecne w środowisku w zwiększonej ilości po katastrofie w Czarnobylu. Ponadto jest on silnym środkiem przeciwzapalnym, wykazuje właściwości żółciopędne, hamuje przemiany kwasu aminomasłowego (GABA) w ośrodkowym układzie nerwowym. Z uwagi na wymienione cechy, w niektórych krajach jest sprzedawany w formie wyizolowanej jako suplement diety.